'Liệu mình sống không cần tỉnh thức được không?', qua góc nhìn nhà văn Nguyễn Phong Việt
Theo TechSpot, công ty startup Rictor mới đây gây xôn xao sự kiện CES 2025 (Mỹ) khi giới thiệu Skyrider X1, chiếc mô tô bay đầu tiên trên thế giới với mức giá không quá đắt đỏ.Skyrider X1 là sự kết hợp độc đáo giữa xe máy điện và drone, sở hữu 2 bánh xe để di chuyển trên đường và 8 cánh quạt cho phép bay lượn trên không trung. Với tốc độ tối đa 100 km/giờ và thời gian bay 40 phút mỗi lần sạc, Skyrider X1 hứa hẹn mang đến trải nghiệm di chuyển cá nhân hoàn toàn mới.Điểm nhấn của Skyrider X1 nằm ở khả năng vận hành tự động. Người dùng chỉ cần nhập điểm đến, chiếc xe sẽ tự động lên kế hoạch đường bay tối ưu, vượt qua chướng ngại vật và điều chỉnh theo điều kiện thời tiết. Thậm chí, nó còn có thể tự động cất cánh và hạ cánh.Tuy nhiên, dự án 'mô tô bay' của Rictor vấp phải không ít hoài nghi. Các chuyên gia cho rằng những rào cản về kỹ thuật và pháp lý là rất lớn, đặc biệt đối với phương tiện tự hành di chuyển trong không gian đô thị đông đúc.Ngay cả khi Rictor có thể hoàn thiện sản phẩm, việc cấp phép cho phương tiện bay tự động sẽ là một quá trình dài và phức tạp. Nhưng điều này vẫn không quá đáng lo vì Skyrider X1 vẫn cho phép người dùng điều khiển bằng tay thông qua cần điều khiển.Mặc dù vậy, Rictor vẫn tự tin khẳng định Skyrider X1 sẽ được thương mại hóa ngay trong năm tới với mức giá khá 'mềm' là 60.000 USD (khoảng 1,5 tỉ đồng). Liệu đây có phải là lời hứa viển vông của một startup non trẻ, hay Skyrider X1 thực sự sẽ mở ra kỷ nguyên giao thông cá nhân trên không?Thú chơi 'nhiếp ảnh không máy ảnh' xa xỉ của Phạm Tuấn Ngọc
Giá cà phê arabica của Brazil kỳ hạn tháng 7 giảm 44 USD xuống 5.430 USD/tấn, tháng 9 giảm 4,4 USD xuống 5.280 USD/tấn, kỳ hạn tháng 12 lại tăng 1,1 USD lên 5.230 USD/tấn.
Lá lành đùm lá rách: Xót xa một gia đình 3 người bệnh nặng
Chiều 19.3, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Xuân Tùng, Phó chủ tịch UBND xã Thạch Lạc (TP.Hà Tĩnh) cho biết, lực lượng chức năng cùng ngư dân địa phương đang tổ chức trục vớt 3 chiếc thuyền cá bị sóng đánh chìm trên biển.Trước đó, vào khoảng 6 giờ sáng cùng ngày, ông Nguyễn Văn Ngọc, ông Nguyễn Văn Cảnh và ông Trần Đình Xuân cùng 3 ngư dân khác ở xã Thạch Lạc cùng nhau đi trên 3 chiếc thuyền cá có công suất 24CV ra biển thả lưới đánh bắt cá trích.Đến trưa, 3 chiếc thuyền cá khi đang trên đường trở về, cách bờ khoảng 6 hải lý thì tất cả đều bị sóng đánh chìm. Phát hiện sự việc, các thuyền cá di chuyển ở gần đó đã nhanh chóng tiếp cận, ứng cứu kịp thời 6 ngư dân trên 3 chiếc thuyền gặp nạn đưa vào bờ an toàn. Người dân sau đó đã trình báo sự việc cho chính quyền địa phương và thông báo cho các tàu thuyền khác hỗ trợ, lên phương án trục vớt các thuyền cá bị chìm. "Sau nhiều giờ nỗ lực, lực lượng chức năng cùng các ngư dân địa phương đã đưa được 1 chiếc thuyền cá vào bờ. Để trục vớt 2 chiếc thuyền cá bị sóng đánh chìm còn lại, chúng tôi đang liên hệ với lực lượng Bộ đội Biên phòng để cử tàu lớn ra khơi cứu hộ", ông Tùng nói.
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.
Mùa gió chướng
UBND TP.HCM vừa gửi HĐND TP.HCM tờ trình quy định về chế độ hỗ trợ thêm đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, cơ cấu lại và sắp xếp đơn vị hành chính; người phụ trách công tác Đảng tại doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và trường hợp không đủ điều kiện về tuổi tái cử, tái bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ.Như vậy, cán bộ, công chức ở TP.HCM sẽ được nhận 2 khoản hỗ trợ gồm theo Nghị định 178/2024 của Chính phủ và hỗ trợ thêm theo quy định của HĐND TP.HCM.Về mức hỗ trợ thêm với trường hợp cán bộ, công chức nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo quy định được chia theo 3 mức, tương ứng với thời gian công tác.Cụ thể, người còn dưới 2 năm công tác được trợ cấp 2 khoản: thêm 12 tháng tiền lương hiện hưởng; thêm 6 tháng cho 20 năm đầu công tác, từ năm 21 trở đi nhận thêm nửa tháng lương.Người còn từ 2 – 5 năm công tác nhận trợ cấp thêm 3 khoản: thêm 12 tháng tiền lương; thêm 6 tháng lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi; trợ cấp thêm 6 tháng lương cho 20 năm đầu công tác, năm thứ 21 trở đi nhận nửa tháng lương.Trường hợp còn từ 5 – 10 năm công tác, nhận 3 khoản: thêm 12 tháng tiền lương; thêm 5 tháng lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi; trợ cấp thêm 6 tháng lương cho 20 năm đầu công tác, năm thứ 21 trở đi nhận nửa tháng lương.Lý giải việc chia mức hỗ trợ thêm theo 3 khung, UBND TP.HCM cho biết nhằm cụ thể mức hỗ trợ để các đối tượng chịu tác động nắm thông tin về các chính sách, chủ động chọn lựa phương án khi triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy. Riêng trường hợp còn dưới 2 năm công tác vượt trội hơn quy định chung nhằm động viên họ, tránh so sánh với những trường hợp còn lại.Đối với trường hợp là người quản lý doanh nghiệp nhà nước, cán bộ chuyên trách công tác đảng ở doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, UBND TP.HCM đề xuất hỗ trợ thêm 3 tháng tiền lương tối thiểu vùng cho mỗi năm công tác. Mức hỗ trợ thêm dựa trên khả năng cân đối của doanh nghiệp, kinh phí lấy từ nguồn thu hoạt động sự nghiệp của đơn vị và nguồn thu hợp pháp khác.Đối với chế độ hỗ trợ thêm khác phát sinh từ thực tiễn, UBND TP.HCM đề xuất cán bộ kéo dài thời gian công tác được hỗ trợ thêm trợ cấp hưu trí một lần bằng 30 tháng lương.Cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý khi thôi giữ chức vụ hoặc giữ chức vụ thấp hơn được hưởng chế độ thêm bằng 2 lần mức phụ cấp chức vụ lãnh đạo cũ cho đến hết nhiệm kỳ hoặc hết thời gian bổ nhiệm.TP.HCM hỗ trợ thêm một lần bằng 10 tháng tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức được cử tăng cường công tác cấp xã trong 3 năm. Trường hợp được cử tăng cường đến làm việc tại cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập cấp huyện được hỗ trợ thêm một lần 5 tháng lương.Đối với trường hợp đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi theo điều 3 Nghị định 177/2024 của Chính phủ, TP.HCM đề xuất trợ cấp thêm 6 tháng lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi; 6 tháng lương cho 20 năm đầu công tác, năm thứ 21 trở đi nhận nửa tháng lương.Theo tính toán của UBND TP.HCM, số lượng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được nhận hỗ trợ thêm khi tinh gọn bộ máy khoảng 7.159 người.Về kinh phí, TP.HCM ước chi trả theo chế độ nghỉ hưu sớm tại điều 7 Nghị định 178/2024 của Chính phủ là 1,575 tỉ đồng/người, hỗ trợ thêm 1,105 tỉ đồng, tổng cộng 2,681 tỉ đồng. Tính chung toàn TP.HCM, tổng kinh phí hỗ trợ gần 17.000 tỉ đồng.
